Các Bài Tập Vật Lý Trị Liệu Cứng Khớp Gối Sau Phẫu Thuật

Vật lý trị liệu đóng vai trò rất quan trọng trong điều trị thoái hóa khớp gối. Khớp gối là khớp gánh chịu nhiều sức nặng của cơ thể, đặc biệt khi cơ thể vận động như đứng, đi, chạy, lúc thay đổi tư thế từ ngồi qua đứng và ngược lại. Chính vì thế khớp gối là một trong những khớp lớn dễ bị thoái hóa

Nguyên nhân thoái hóa khớp gối:

– Thoái hóa khớp gối là tình trạng sụn khớp bị mòn theo thời gian, hư mặt sụn khớp do chấn thương, béo phì, chơi các môn thể thao nặng như bóng đá, bóng chuyền, tennis, cử tạ… làm khớp gối phải chịu một lực quá tải trong thời gian dài, do viêm khớp, di truyền, rối loạn chuyển hóa, nội tiết…Thoái hóa khớp gối thường gặp ở tuổi 40 trở lên, nữ nhiều hơn nam, một số trường hợp xảy ra ở lứa tuổi trẻ hơn thường là do chấn thương…

Thoái hóa khớp gối làm giảm chức năng sinh hoạt hằng ngày, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Vì vậy, cần phát hiện sớm để ngăn ngừa quá trình thoái hóa thêm, phục hồi các chức năng sinh hoạt hằng ngày, hạn chế tàn phế xảy ra. Những trường hợp bệnh nhân có chỉ định thay khớp gối hoặc phẫu thuật là do tai nạn giao thông, bị U xương, gai, thái hóa hoại tử khớp gối….vv

– Sau khi mổ khớp gối hoặc mổ chỉnh hình những vị trí khác thì người bệnh cần phải trải qua giai đoạn quan trong là vật lý trị liệu, tùy theo tính chất tổn thương, để phục hồi càng sớm càng tốt cho khớp gối của bệnh nhân không để khi bị cứng khớp dính khớp mới điều trị.

Tập phục hồi chức năng sau phẫu thuật khớp gối

1. Tập luyện điều trị khớp gối sau phẫu thuật

  Kiểm soát phù nề, giảm đau

Tăng cường tầm vận động khớp

Tăng cường sức mạnh, sức dẻo dai của cơ

Tập di chuyển với dụng cụ trợ giúp

Vật lý trị liệu được áp dụng sớm sau phẫu thuật.

Giúp bệnh nhân trở lại hoạt động bình thường.

2. Bệnh nhân trở về nhà được nếu:

1. – Vết mổ ổn định
2. – Lên xuống giường được
3. – Đi bộ được với nạng, khung tập đi
4. – Đi được vào nhà tắm.

Điều quan trọng là BN phải có cơ lực cơ đùi tốt, tầm vận động khớp gối được cải thiện.Sau khi rời bệnh viện BN chọn một hoặc nhiều cách điều trị : chườm lạnh, nóng hoặc điện trị liệu để giúp làm giảm phù nề hoặc đau.Tiếp tục dùng nạng, khung tập đi 4-6 tuần sau phẫu thuật.

Các bài tập lấy lại tầm vận động của khớp gối bao gồm bài tự tập của BN và các bài tập trợ giúp của kỹ thuật viên hoặc tập trên máy tập. Chương trình tập luyện bao gồm bài tập làm vững chắc khớp gối, chịu lực thăng bằng, hoạt động chức năng.

Bài tập vững chắc: tập cơ mông, khớp háng, tập cơ đùi và cơ cẳng chân.

Tập chịu trọng lực: nếu thay loại khớp có xi măng tập chịu trọng lực dần lên chân đó đến khi cảm thấy khó chịu thì ngừng lại. Nếu thay loại khớp không có xi măng , đầu tiên đặt các ngón chân xuống đến khi đỡ đau sẽ cho phép tăng dần trọng lượng xuống chân đó.

Các bài tập: đạp xe đạp, bơi được sủ dụng cùng các hoạt động hàng ngày kết hợp cùng các baì tập lên xuống cầu thang, nâng hạ trên đâù ngón chân, ngồi xổm.

Khi BN tự tập luyện không có hiệu quả , Bn nên đến các cơ sở tập vật lý trị liệu khớp gối tập luyện. Việc tập luyên dựa vào kinh nghiệm của người điều trị. Tập gấp gối ít nhất phải được 90 độ, gối gấp tốt khi gấp trên 110 độ. Chức năng dây chằng, mô mềm rất quan trọng để lấy lại tầm vận động của gối.

Các bài tập vật lý trị liệu khớp gối giúp phục hồi chức năng hiệu quả

Giai đoạn 1 : 1 đến 2 tuần sau mổ.

Mục đích:

– Kiểm soát phù nề, giảm đau.
– Duy trì duỗi gối 0o và gấp 100o .
– Duy trì sức mạnh của cơ.
– Di chuyển được với dụng cụ trợ giúp: Nạng, gậy, khung tập đi.
– Duy trì bài tập tại nhà.

Ngày 1 sau phẫu thuật :

– Chườm lạnh khớp gối 15 phút/ lần, ít nhất 3 lần một ngày. Nếu thấy cần thiết có thể chườm nhiều hơn.
– Các bài tập trên giường: Tập co cơ tĩnh, bệnh nhân nằm với chân duỗi thẳng, co cơ tĩnh chân phẫu thuật, co 5 giây nghỉ 5 giây, tập 10 lần / ngày.
– Các bài tập khác: tập vận động khớp cổ chân, tập trượt gót chân.
– Tập ngồi dậy, tập thay đổi vị trí trên giường.
– Vận động chủ động khớp gối : 0o đến 70º .

Ngày thứ 2 sau phẫu thuật:

– Tiếp tục các bài tập ở trên.
– Bài tập độc lập trên giường 5 lần// ngày.
– Tập vận động khớp cổ chân.
– Tập gập duỗi dạng khép háng chủ động hoặc chủ động có trợ giúp.
– Tập ngồi trên ghế 30 phút, 2 lần / ngày.
– Tập di chuyển vào buồng tắm, nhà vệ sinh với người trợ giúp.
– Vận động chủ động khớp gối : 10º đến 80º

Ngày thứ 3 tới 2 tuần sau phẫu thuật:

– Tiếp tục các bài tập ở trên.
– Tập các bài tập khớp gối: Tập duỗi khớp gối hoàn toàn, mỗi ngày tập gấp chủ động khớp gối thêm 10º đến ngày thứ 5 tầm vận động khớp gối đạt 100º
– Tập mạnh sức cơ đùi, sức cơ cẳng chân bằng các bài tập có sức cản.
– Tập đứng chịu lực lên 2 chân, đứng chịu lực lên từng chân, khi bệnh nhân chịu được trọng lực thì tập thăng bằng khi đứng. Tập dồn trọng lượng lên chân phẫu thuật.
– Ở tư thế đứng: tập các bài tập gấp duỗi dạng khép khớp háng chân phẫu thuật.
– Tập di chuyển với nạng, khung tập đi.

Giai đoạn II : Từ 2 đến 5 tuần sau phẫu thuật.

Mục đích:

– Giảm đau, giảm phù nề.
– Gia tăng tầm vận động của khớp từ 0o đến 115º .
– Tăng cường sức mạnh của cơ.
– Trở lại hoạt động chức năng hàng ngày.
– Bắt đầu tham gia chương trình tập tại nhà.

Phương pháp: Duy trì các bài tập ở giai đoạn I .

– Tập gấp duỗi khớp gối bằng các bài tập thụ động, chủ động có trợ giúp.
– Mỗi tuần tập gấp gối thêm 5º đến 5 tuần tầm vận động khớp gối đạt 0 đến 115º .
– Bài tập kéo giãn thụ động khớp gối do KTV thực hiện.
– Tăng cường sức mạnh cơ: tập vận động khớp gối chủ động có sức cản tăng dần.
– Đến tuần thứ 3 bắt đầu các bài tập xuống tấn.
– Tập di chuyển trên đệm, bước qua chướng ngại vật ít nguy hiểm có sử dụng nạng trợ giúp.
– Hoạt động trị liệu sau phẫu thuật: tập luyện cách di chuyển tại giường, sử dụng hố xí bệt, nhà tắm, đi giày dép.
– Tập đạp xe đạp 15 phút/ lần, 2 lần / ngày.

Giai đoạn III: Sau phẫu thuật từ 6 đến 8 tuần:

Mục đích :

– Tiếp tục cải thiện tầm vận động khớp từ 0 đến 115º – 120º.
– Gia tăng sức mạnh cơ.
– Tập thăng bằng không cần trợ giúp.
– Trở lại các hoạt động hàng ngày.

Phương pháp điều trị khớp gối:

– Duy trì các bài tập ở giai đoạn 2
– Tiếp tục tập vận động gấp duỗi khớp gối
– Tập tăng cường sức mạnh cơ
– Tập đứng chiụ lực hoàn toàn trên chân phẫu thuật
– Bỏ dụng cụ trợ giúp
– Tập đi bộ , lên xuống cầu thang
– Tập đạp xe đạp
– Tập chạy nhẹ, trở lại các hoạt động thể thao.

Các lưu ý sau phẫu thuật thay khớp gối 

1. – Không đứng quá lâu, không gập gối quá mức.
2. – Không lấy chân phẫu thuật làm chân trụ.
3. – Ghế ngồi đủ cao đàm bảo gối gấp 90º , có tay vịn.
4. – Nền nhà tắm tránh ẩm ướt, sử dụng thảm chống trượt.
5. – Quan hệ tình dục có thể bắt đầu sau 03 tuần.
6. – Các môn thể thao cho phép: Đi bộ, đạp xe, bơi, khiêu vũ, đánh golf.

Hy vọng với những chia sẽ trên đây giúp bạn hiểu thêm về Tập Vật Lý Trị Liệu Cứng Khớp Gối Sau Phẫu Thuật giúp phục hồi chức năng khớp gối hiệu quả được thực hiện qua các giai đoạn và các bài tập luyện cứng khớp gối tại phòng khám đức điệp xin vui lòng liên hệ thông tin bên dưới bạn nhé !